Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) bảo đảm các yêu cầu, định hướng về thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long trình bày Tờ trình tóm tắt dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Ảnh: QH

Trình bày Tờ trình tóm tắt dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết, mục tiêu ban hành Luật nhằm sửa đổi cơ bản các quy định về phân định đơn vị hành chính (ĐVHC) và tổ chức chính quyền địa phương để thể chế hoá đầy đủ các chủ trương, định hướng trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cụ thể hoá quy định của Hiến pháp năm 2013 (sau khi sửa đổi, bổ sung) nhằm chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 03 cấp như hiện nay (gồm: cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã) thành 02 cấp (gồm: cấp tỉnh và cấp xã).

Dự thảo Luật gồm 07 chương, 54 điều, tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định thuộc 04 nhóm vấn đề: (1) Sửa đổi các quy định liên quan đến việc tổ chức ĐVHC và mô hình chính quyền địa phương 02 cấp; (2) Sửa đổi các quy định về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã; (3) Sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức bộ máy của chính quyền địa phương; (4) Về hiệu lực thi hành và giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến việc chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 03 cấp sang 02 cấp (bỏ cấp huyện).

Theo đó, sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức ĐVHC và mô hình chính quyền địa phương 02 cấp: cấp tỉnh gồm: tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; cấp xã gồm: xã, phường và đặc khu (ở hải đảo) và ĐVHC kinh tế - đặc biệt giữ như quy định hiện hành do Quốc hội quyết định thành lập; Chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã đều tổ chức HĐND và UBND để bảo đảm bộ máy chính quyền thống nhất, hoạt động thông suốt từ Trung ương đến cấp xã.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội thẩm tra dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), sáng 25/4/2025. Ảnh: QH

Trên cơ sở ý kiến thảo luận của các thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội tại phiên họp, kết luận nội dung thẩm tra dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban ghi nhận sự cố gắng và nỗ lực của Chính phủ trong việc xây dựng dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đảm bảo yêu cầu tiến độ, chất lượng; đã bám sát và thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chỉ đạo của các cơ quan có thẩm quyền để cụ thể hóa các nội dung phù hợp với yêu cầu sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị, nhất là mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Các thành viên của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với nhiều nội dung trong dự thảo Luật mà Chính phủ trình cũng như những kiến nghị trong Báo cáo thẩm tra của Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Các ý kiến thống nhất Hồ sơ dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) trình theo trình tự, thủ tục rút gọn theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; Hồ sơ dự án Luật đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến, trên cơ sở đó trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật này tại Kỳ họp thứ 9 tới; đảm bảo đúng tiến độ hoàn thành trước ngày 30/6/2025 theo chỉ đạo của Trung ương. Đồng thời, các ý kiến tán thành việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương cấp tỉnh.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị Thường trực Ủy ban nghiên cứu hoàn thiện Báo cáo thẩm tra để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Phiên họp thứ 44; trên cơ sở Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra và ý kiến các thành viên Ủy ban, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo khẩn trương nghiên cứu tiếp thu, hoàn thiện Hồ sơ dự án Luật để gửi đến đại biểu Quốc hội đúng thời hạn./.

Nhật Nam