Tỉnh Khánh Hòa: đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay

Lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cán bộ quy hoạch ban thường vụ các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy Khánh Hòa năm 2024. Ảnh nguồn: https://baokhanhhoa.vn/.

Xác định phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra mục tiêu đến năm 2025, tỉnh Khánh Hòa trở thành trung tâm kinh tế biển, trung tâm du lịch, dịch vụ lớn của cả nước; đến năm 2030, phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, trở thành đô thị trực thuộc Trung ương; đến năm 2045, trở thành địa phương phát triển hiện đại, thu nhập bình quân của người dân thuộc nhóm các tỉnh, thành phố cao nhất cả nước. Mục tiêu cụ thể, đến năm 2025, tỷ lệ lao động qua đào tạo toàn tỉnh đạt 85%; tỷ lệ có bằng cấp, chứng chỉ đạt 31%.

Để triển khai thực hiện tinh thần nội dung Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII hiệu quả, ngày 11/01/2021, Tỉnh ủy Khánh Hòa ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TU về Chương trình phát triển nguồn nhân lực tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2021-2025, nhiệm vụ trọng tâm là: tập trung đào tạo nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu sử dụng của các đơn vị sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực thế mạnh của tỉnh như phát triển kinh tế biển, các nhóm ngành du lịch, dịch vụ, công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao; nhân lực chất lượng cao cho ba vùng động lực của tỉnh.

Với tinh thần quyết tâm sớm đưa Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 28/01/2022 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển Khánh Hòa đến năm 2030; Nghị quyết số 55/2022/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết số 42/CP-NQ của Chính phủ vào cuộc sống, tỉnh Khánh Hòa đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các quyết định, nghị định thuộc thẩm quyền; đồng thời, cụ thể hóa các nghị quyết bằng chương trình hành động, kế hoạch của Tỉnh ủy, quyết định của UBND tỉnh, nghị quyết của HĐND tỉnh. Bên cạnh đó, phát động phong trào thi đua đặc biệt, nhằm thúc đẩy mạnh mẽ trong mọi tầng lớp nhân dân phát huy tinh thần đoàn kết, khát vọng vươn lên và khơi dậy tiềm năng, nguồn lực xã hội cho sự phát triển, hướng đến mục tiêu đưa Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030. Trọng tâm là đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay.

Đối với nhiệm vụ này, tại Quyết định số 1719/QĐ-UBND ngày 24/6/2021 của UBND tỉnh Khánh Hòa về việc ban hành Kế hoạch triển khai chương trình phát triển nguồn nhân lực tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2021-2025 đã xác định mục tiêu chung là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển thị trường lao động ổn định, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là nguồn nhân lực cao, nhân lực số, phục vụ phát triển kinh tế biển và các nhóm ngành du lịch, dịch vụ, công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao. Đến nay, tỷ lệ cán bộ, công chức ở khối Đảng, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể chính trị - xã hội có trình độ đại học trở lên đạt 88,3%, tỷ lệ viên chức có trình độ đại học trở lên đạt 69,7%; công chức cấp xã có trình độ đại học trở lên đạt 65,9%. Tính đến năm 2023, hệ thống cơ sở giáo dục nghề nghiệp của tỉnh đã đào tạo cho 22.553 người; tỷ lệ lao động qua đào tạo toàn tỉnh đến tháng 9/2023 đạt 82,8%, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ ước đạt 28,5%. Về y tế, tổng số bác sĩ trên địa bàn tỉnh là 1.566 người, đạt tỷ lệ 11,7 bác sĩ/10.000 dân, gần đạt với mục tiêu 12,5 bác sĩ/10.000 dân của Nghị quyết số 07-NQ/TU(2).

Có thể nói, hiện nay chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức từ cấp tỉnh đến cấp xã của tỉnh Khánh Hòa đã được nâng lên, đáp ứng yêu cầu chuyên môn; có khả năng nắm bắt và ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi số; công tác ĐTBD nguồn nhân lực được chú trọng và có nhiều chuyển biến tích cực; lực lượng lao động trong xã hội ngày càng nâng cao chất lượng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Tuy nhiên, trong thực tế vẫn còn những khó khăn, hạn chế cần khắc phục như số lượng lao động hàng năm vẫn tăng, sức ép về việc làm vẫn lớn, việc giải quyết việc làm cho người lao động còn nhiều khó khăn do trình độ thấp, chưa qua đào tạo; cơ cấu lao động có chuyển dịch tích cực nhưng chất lượng chưa bền vững, có sự chuyển dịch lao động tay nghề cao sang địa phương khác; nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng về địa phương lại không bố trí được việc làm do một số ngành nghề đào tạo chưa phù hợp với nhu cầu sử dụng của địa phương... Vì vậy, tỉnh Khánh Hòa cần tiếp tục có những giải pháp hữu hiệu để khắc phục trong thời gian tới.

Giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực của tỉnh Khánh Hòa trong thời gian tới

Một là, nâng cao nhận thức về phát triển nguồn nhân lực: cần nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm đào tạo và sử dụng nhân lực, biến thách thức về nguồn nhân lực thành lợi thế; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức ở tất cả các cấp, các ngành, các địa phương từ tỉnh đến cơ sở. Phát triển nguồn nhân lực phải toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, có tầm nhìn dài hạn, có bước đi phù hợp; đảm bảo tính hài hòa về cơ cấu và cân đối nhân lực theo ngành, lĩnh vực, vùng, miền trên cơ sở cơ cấu kinh tế và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã được Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra. Sử dụng, đánh giá và đãi ngộ nguồn nhân lực phải dựa vào năng lực thực tiễn và kết quả, hiệu quả công việc.

Hai là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành: nâng cao sự lãnh đạo của các cấp, các ngành và trách nhiệm người đứng đầu trong việc phát hiện, phát triển, theo dõi và sử dụng nguồn nhân lực của cơ quan, đơn vị, địa phương. Tiếp tục củng cố, hoàn thiện tổ chức bộ máy, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan tham mưu, giúp việc về công tác quản lý, phát triển nguồn nhân lực. Phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong công tác theo dõi, dự báo, xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển nguồn nhân lực. Tiếp tục thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước đối với các cơ sở giáo dục và đào tạo; đẩy mạnh phân cấp, thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các cơ sở đào tạo nguồn nhân lực.

Sắp xếp lại và nâng cao chất lượng các cơ sở ĐTBD nguồn nhân lực phù hợp với nhu cầu từng ngành, lĩnh vực, vùng miền; đẩy mạnh xã hội hóa công tác ĐTBD; xây dựng xã hội học tập, ngày khuyến học; khuyến khích phát triển các hoạt động khuyến học, khuyến tài. Tiếp tục hoàn thiện nội dung, chương trình giảng dạy, đào tạo theo hướng hiện đại. Xác định ngành nghề cần đào tạo chuyên sâu cho các trường, viện trên địa bàn tỉnh thực hiện, chú trọng vào các lĩnh vực như du lịch, dịch vụ, công nghiệp chế biến - chế tạo, nông nghiệp công nghệ cao. Thực hiện đúng yêu cầu để làm việc; đẩy mạnh hoạt động tư vấn, giáo dục hướng nghiệp và công tác phân luồng học sinh sau trung học; phát triển cơ sở đào tạo theo hướng gắn trách nhiệm của doanh nghiệp với đào tạo nhân lực để sử dụng, thu hút tham gia vào hoạt động đào tạo. 

Ba là, xây dựng và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực: xây dựng quy hoạch phát triển nguồn nhân lực nhằm đảm bảo cân đối cho sự phát triển của tỉnh. Rà soát trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức để có kế hoạch ĐTBD gắn với công tác sắp xếp, bố trí, quy hoạch, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển... bảo đảm sự liên tục, kế thừa giữa các thế hệ, tránh tình trạng hụt hẫng trong công tác cán bộ; bảo đảm tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số phù hợp. Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ quản lý nhằm tham mưu thực hiện tốt hơn chức năng quản lý nhà nước. Cần đánh giá, chỉ ra được nhu cầu về số lượng, chất lượng, cơ cấu và trình độ nguồn nhân lực trong các ngành, lĩnh vực, vùng miền; hình thành đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu phát triển nhanh những ngành, lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh của tỉnh với cả nước và khu vực. Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, đào tạo, giảng viên, giáo viên đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng; đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng tiếp cận và cập nhật kiến thức thực tiễn để nâng cao chất lượng đào tạo. 

Bốn là, thực hiện tốt các chế độ, chính sách phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao: phát triển thị trường lao động, xây dựng và triển khai cơ chế, chính sách để trọng dụng, thu hút, sử dụng nhân tài phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương. Đẩy mạnh thu hút các nhà quản lý, các nhà khoa học có trình độ cao, các doanh nhân, chuyên gia, các công nhân kỹ thuật tay nghề bậc cao trong tỉnh tham gia đào tạo nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, cần chú trọng thu hút, khuyến khích người có tài năng ở các nơi khác về làm việc tại tỉnh Khánh Hòa. Thực hiện hợp lý trong quản lý, sử dụng nhân lực giữa cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập. Giao nhiệm vụ theo các hình thức khoán, đấu thầu, hợp đồng... gắn với đãi ngộ dựa trên kết quả cuối cùng để khuyến khích phát huy tinh thần sáng tạo và khích lệ người tài, người có nhiều đóng góp.

Năm là, huy động nguồn lực, đẩy mạnh kết hợp chặt chẽ hợp tác trong nước và quốc tế trong phát triển nguồn nhân lực: tăng cường công tác phối hợp, liên kết với các cơ sở đào tạo của Trung ương trên địa bàn tỉnh nhằm tận dụng cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên của các trường; huy động các nguồn vốn đảm bảo cho yêu cầu phát triển nguồn nhân lực... Tăng cường, mở rộng hợp tác quốc tế để đẩy nhanh đào tạo nguồn nhân lực, trước hết là tăng cường gửi cán bộ, công chức, viên chức đi đào tạo ở nước ngoài (bằng nguồn ngân sách nhà nước, khuyến khích du học tự túc và tranh thủ các nguồn viện trợ quốc tế). Thu hút và sử dụng hiệu quả các nguồn lực hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, các chương trình, dự án hợp tác với các nước, tổ chức quốc tế để tăng cường đầu tư cho công tác giáo dục, đào tạo./.

Ghi chú:

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội ĐBTQ lần thứ XIII, tập I, Nxb CTQG-ST, H.2021, tr.203-204.

(2) Xem https://khanhhoa.dcs.vn.

Trí Dũng