Thực hiện chủ trương thí điểm các mô hình tổ chức và chức danh kiêm nhiệm - kết quả và những vấn đề đặt ra trong nghiên cứu khoa học tổ chức

Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Tỉnh ủy Bắc Giang tổ chức Hội thảo "Thực hiện thí điểm các mô hình tổ chức mới và kiêm nhiệm chức danh-Thực trạng và kinh nghiệm", ngày 14/01/2022. Ảnh minh họa

Chủ trương của Đảng về thí điểm các mô hình tổ chức và chức danh kiêm nhiệm ở Việt Nam 

Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương lần thứ sáu, khóa XII (Nghị quyết 18-NQ/TW) đánh giá: “... tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, nhiều đầu mối; hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, mối quan hệ của một số cơ quan, tổ chức chưa thật rõ, còn chồng chéo, trùng lắp... Việc phân công, phân cấp, phân quyền giữa các ngành, các cấp và trong từng cơ quan, tổ chức chưa hợp lý, mạnh mẽ và đồng bộ; còn tình trạng bao biện, làm thay hoặc bỏ sót nhiệm vụ”. Từ thực tế đó, Nghị quyết 18-NQ/TW đặt ra mục tiêu: “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước và chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm chi thường xuyên và góp phần cải cách chính sách tiền lương”(1). 

Triển khai Nghị quyết này, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 34-KL/TW ngày 07/8/2018 về thực hiện một số thí điểm theo Nghị quyết 18-NQ/TW. Theo đó, Bộ Chính trị đồng ý thực hiện 6 mô hình thí điểm gồm: 1) Thí điểm kiêm nhiệm chức danh người đứng đầu cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy và cơ quan chuyên môn của chính quyền có chức năng, nhiệm vụ tương đồng ở cấp tỉnh, cấp huyện tại những nơi có đủ điều kiện; 2) Thí điểm hợp nhất cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy với cơ quan chuyên môn (hoặc tham mưu) thuộc UBND có chức năng, nhiệm vụ tương đồng ở cấp tỉnh, cấp huyện ở những nơi có đủ điều kiện; 3) Thí điểm Trưởng ban Ban Dân vận cấp ủy đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh, cấp huyện ở những nơi có đủ điều kiện; 4) Tổ chức lại đảng bộ khối doanh nghiệp cấp tỉnh; 5) Thí điểm hợp nhất các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện; 6) Thực hiện thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND cấp tỉnh thành một văn phòng tham mưu, giúp việc chung ở những nơi có đủ điều kiện.

Thực trạng thí điểm các mô hình tổ chức mới và chức danh kiêm nhiệm giai đoạn 2018-2021

Thực hiện chủ trương của Đảng, đã có 11 tỉnh, thành phố thực hiện thí điểm cơ quan thanh tra với ủy ban kiểm tra ở cấp huyện (Hà Giang, Quảng Ninh, Yên Bái, Hải Phòng, Quảng Ngãi, Trà Vinh, Hà Tĩnh…), trong đó tỉnh Hà Giang thực hiện thí điểm 2 cơ quan này ở cấp tỉnh, tỉnh Quảng Ninh thực hiện hợp nhất ở 14/14 đơn vị cấp huyện(2). Các tỉnh, thành phố như Hà Giang, Điện Biên, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Ninh đi đầu trong thí điểm hợp nhất Ban Tổ chức với Phòng Nội vụ ở cấp huyện…

Đối với việc thí điểm hợp nhất các cơ quan chuyên môn khối UBND các cấp: tháng 7/2018, tỉnh Lào Cai sáp nhập Sở Giao thông vận tải với Sở Xây dựng thành Sở Giao thông Vận tải - Xây dựng. Tháng 11/2018, tỉnh Bạc Liêu chuyển chức năng, nhiệm vụ của Sở Ngoại vụ về Văn phòng UBND tỉnh; hợp nhất Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch với Sở Thông tin và Truyền thông thành Sở Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch; hợp nhất Sở Giáo dục và Đào tạo với Sở Khoa học và Công nghệ thành Sở Giáo dục, Khoa học và Công nghệ; chuyển Ban Tôn giáo trực thuộc Sở Nội vụ về Ban Dân tộc để thành lập Ban Dân tộc và Tôn giáo. Sau khi sắp xếp, sáp nhập, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Bạc Liêu đã giảm 3 cơ quan và giảm được 22 tổ chức bên trong(3)…

Đối với thí điểm Trưởng ban Ban Dân vận đồng thời là Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh, cấp huyện, theo số liệu của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, số Trưởng ban Ban Dân vận đồng thời là Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh là 26/63 (chiếm 41,26%), cấp huyện là 466/712 (chiếm 65,63%)(4). Về hợp nhất 3 văn phòng cấp tỉnh, có 12 địa phương tổ chức triển khai. Trong đó, 11 địa phương thực hiện thí điểm hợp nhất 03 Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND thành Văn phòng chung, riêng Thành phố Hồ Chí Minh thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội với Văn phòng HĐND thành Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND…

Kết quả bước đầu sau 3 năm thực hiện cho thấy: 1) Thu gọn bộ máy, giảm được số lượng lãnh đạo (hai cơ quan nhập lại, bớt đi được 1 đầu mối, giảm được 1 thủ trưởng đơn vị). Ví dụ, tỉnh Hà Giang sau khi hợp nhất Ủy ban kiểm tra với Thanh tra đã giảm được 5 phòng chuyên môn (từ 11 phòng xuống còn 6 phòng), công chức giữ chức danh lãnh đạo trưởng phòng giảm từ 10 xuống còn 6 người, chức danh phó trưởng phòng từ 14 giảm còn 12 người. Tỉnh Quảng Ninh giảm được 14 đơn vị cấp phòng sau khi hợp nhất Ủy ban kiểm tra với Thanh tra ở 14/14 đơn vị cấp huyện…; 2) Giảm được một số đầu việc, quy trình công tác do bớt được đầu mối, bớt được một số chức danh thủ trưởng đơn vị; từ đó góp phần tiết kiệm được chi thường xuyên ở một số nội dung nhất định; 3) Bảo đảm được một số sự thống nhất, nhất quán trong triển khai lãnh đạo. Do hợp nhất, có 01 thủ trưởng, từ sự chỉ đạo của Đảng tới khâu triển khai của chính quyền bớt đi được một số khâu trung gian, rút ngắn quy trình, thời gian triển khai. 

Tuy nhiên, sau khi thực hiện thí điểm tại các địa phương, thực tiễn hoạt động của mô hình mới đã phát sinh những hạn chế nhất định:

Một là, mô hình mới, nhưng thiếu hành lang pháp lý, đặc biệt là ở những địa phương có sự hợp nhất cơ quan của Đảng với cơ quan chính quyền. Ví dụ, khi thực hiện Ủy ban kiểm tra hợp nhất với Thanh tra huyện, các tỉnh, thành phố căn cứ vào Nghị quyết số 18-NQ/TW và Kết luận số 34-KL/TW để ban hành quyết định hợp nhất các cơ quan, nhưng khi cơ quan hợp nhất đi vào hoạt động thì thiếu các văn bản pháp luật do Chính phủ, các bộ, ngành ban hành để hướng dẫn hoạt động nên gặp vướng mắc khi giải quyết các công việc, nhất là những công việc liên quan tới người dân, doanh nghiệp, xã hội. 

Hai là, không rõ mô hình tổ chức mới là do cơ quan Đảng hay do chính quyền quản lý. Nếu cả Đảng và chính quyền quản lý thì cơ chế báo cáo, chế độ trách nhiệm, mối quan hệ giữa cơ quan mới với các cơ quan trong cùng hệ thống ngành dọc và trong toàn hệ thống chính trị - xã hội ở địa phương và cả nước cần được quy định cụ thể.

Ba là, cơ chế phối hợp, phân công giữa các mảng công việc khác nhau chưa được quy định cụ thể. Bởi lẽ, tầm quản lý một phòng với 5 nhân sự, một mảng công việc sẽ khác với tầm quản lý một phòng có 10 nhân sự và nhiều mảng công việc khác nhau. Việc liên thông giữa các đầu mối này với các hệ thống cấp trên, cấp dưới không thể hiện rõ đơn vị cấp trên nào là lãnh đạo, đơn vị nào là phối hợp, trách nhiệm đứng đầu thuộc về ai và ai là người kiểm soát, chịu trách nhiệm về tổ chức, hoạt động của cơ quan mới này. 

Bốn là, do chưa có cơ chế thống nhất, nên các địa phương có sự vận dụng khác nhau về tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW. Có địa phương tiến hành hợp nhất các đơn vị, có cơ quan thực hiện nhất thể hóa chức danh người đứng đầu hai cơ quan trước, rồi sau đó mới hợp nhất cơ quan. Cùng một nhiệm vụ, nhưng có địa phương thì nhập vào đơn vị này, nhưng có địa phương lại nhập vào đơn vị khác. Do đó, xét về mặt tổng thể của cả hệ thống, việc hợp nhất này làm phức tạp vấn đề và không ăn khớp với nhau, trong khi thể chế phân công, phân cấp, kiểm soát chưa theo kịp với mô hình mới.

Qua 03 năm thực hiện thí điểm, ngày 22/5/2020 Bộ Chính trị đã ban hành Kết luật số 74-KL/TW về kết quả thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương lần thứ sáu, khóa XII và 4 năm thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị. Trong đó, Bộ Chính trị kết luận: “không mở rộng thí điểm mô hình tổ chức mới và kiêm nhiệm một số chức danh. Tiến hành sơ kết, tổng kết việc thực hiện thí điểm từng mô hình, đánh giá toàn diện tính hiệu quả của việc thí điểm, đề xuất lộ trình, cách làm phù hợp, có trọng tâm, trọng điểm từng ngành, lĩnh vực, địa bàn, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định”. Ngày 05/12/2020, Bộ Nội vụ ban hành Công văn số 5954/BNV-TCBC yêu cầu các địa phương tạm dừng việc sáp nhập các cơ quan chuyên môn cấp huyện, cấp tỉnh để chờ có hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Ngày 07/7/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Thông báo Kết luận số 16-TB/TW về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương lần thứ sáu (khóa XII), theo đó Ban Thường vụ các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương căn cứ tình hình địa phương và yêu cầu đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, chủ động quyết định thực hiện một số mô hình sau: hợp nhất các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện. Trưởng ban Dân vận đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh, cấp huyện. Tạm dừng thực hiện thí điểm các mô hình sau: hợp nhất cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy với cơ quan chuyên môn thuộc chính quyền cùng cấp có chức năng, nhiệm vụ tương đồng; Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra cấp ủy đồng thời là Chánh Thanh tra cấp tỉnh, cấp huyện; Trưởng ban Ban Tổ chức cấp ủy cấp tỉnh đồng thời là Giám đốc Sở Nội vụ; Trưởng ban Ban Tổ chức cấp ủy cấp huyện đồng thời là Trưởng phòng Phòng Nội vụ cấp huyện; Chánh Văn phòng cấp ủy cấp huyện đồng thời là Chánh Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện.

Việc sáp nhập, chia tách bộ máy là công việc hệ trọng, đòi hỏi tư duy khoa học, có cách nhìn khách quan, toàn diện. Do đó, để có cơ sở cho việc sơ kết, tổng kết thí điểm từng mô hình nhằm đưa ra các quyết sách tiếp theo, thì việc xem xét, đánh giá tổng kết thực tiễn là điều hết sức cần thiết nhằm cung cấp những luận cứ, luận chứng khoa học, phù hợp với thực tiễn ở Việt Nam để thiết lập và vận hành bộ máy trong hệ thống chính trị chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. 

Những vấn đề đặt ra trong nghiên cứu khoa học tổ chức từ thực tiễn thí điểm các mô hình tổ chức mới và chức danh kiêm nhiệm 

Thí điểm các mô hình tổ chức mới và chức danh kiêm nhiệm thực chất cũng là những cải cách, đổi mới có tính chất tìm ra biện pháp, cách làm mới để giải quyết những đòi hỏi thực tiễn trong việc thiết lập bộ máy trong hệ thống chính trị tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. 

Sáp nhập các cơ quan, thành lập mô hình mới giúp giảm lãnh đạo, quản lý cấp trưởng, cấp phó đơn vị và đầu mối phòng, ban, nhưng lại trực tiếp ảnh hưởng đến lợi ích của cán bộ, công chức, các cơ quan, đơn vị. Vì vậy, việc sắp xếp bộ máy phải đảm bảo hài hòa lợi ích của bên được hưởng lợi và không được hưởng lợi từ cải cách. Nhưng điều quan trọng hơn là thiết lập mô hình mới, hay tổ chức lại bộ máy là thiết lập lại tầm hạn quản trị, địa vị pháp lý cho một cơ quan, đơn vị. Giảm người, giảm đầu mối là hệ quả đem lại, chứ không phải là mục đích của sắp xếp lại bộ máy. Mục đích của thiết kế tổ chức, sắp xếp bộ máy là bảo đảm sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trong quản lý. 

Về bản chất, tổ chức bộ máy là công cụ và phương tiện để đạt được mục tiêu của hoạt động quản lý. Do đó, trong quá trình phát triển, việc chia tách, sáp nhập, hợp nhất, điều chỉnh tổ chức là chuyện bình thường của hoạt động quản lý. Tuy nhiên, cần suy xét thấu đáo bằng tư duy khoa học, tư duy hệ thống để thiết kế và vận hành tổ chức mới cho phù hợp với sự vận động và phát triển của đời sống xã hội. Khi thiết kế và vận hành một tổ chức mới cần trả lời 3 câu hỏi: 1) Thẩm quyền quyết định việc thiết lập, vận hành tổ chức? (để tránh tư duy nhiệm kỳ); 2) Cơ sở khoa học nào để đưa ra quyết định đó? (để tránh sự tùy tiện, duy ý chí); 3) Mục đích thực sự của quyết định đó là gì, đem lại lợi ích thực sự là gì? (để xác định rõ giá trị đóng góp thực sự của tổ chức cho sự phát triển xã hội). Một tổ chức - thực thể được cấu thành từ các yếu tố theo tính logic, hệ thống như sau: 1) Mục tiêu của tổ chức; 2) Vị trí, chức năng của tổ chức; 3); Nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức; 4) Cơ cấu tổ chức; 5) Nhân sự trong tổ chức; 6). Các điều kiện bảo đảm cho tổ chức hoạt động. 

Về mục tiêu của tổ chức: tổ chức được lập ra để làm gì, lý do tồn tại của tổ chức là gì? Giá trị thực sự của tổ chức đó đem lại là gì? Bộ máy là phương tiện để đạt được mục tiêu. Thành lập hay giải thể bộ máy không phải là mục tiêu của quản lý. Khi phát sinh công việc thì thành lập tổ chức. Khi mục tiêu đã đạt được, không còn phù hợp hoặc thu hẹp lại thì việc có duy trì mô hình tổ chức như cũ, hay đổi mới, giải thể, hoặc thu hẹp phạm vi tổ chức cũng là điều tất yếu xảy ra. 

Về vị trí, chức năng của tổ chức: tổ chức có vị trí như thế nào trong các mối tương quan với các thực thể khác trong hệ thống và ngoài hệ thống. Để đạt được mục tiêu đề ra, tổ chức được trao chức năng gì, phải làm những gì cho phù hợp với vị trí mới trong hệ thống cũ và hệ thống mới. Nếu không rõ vị trí, thì mô hình mới sẽ trở nên đơn độc và lạc lõng, tạo sự xung đột trong vận hành toàn hệ thống. Đây cũng là tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Thông báo Kết luận số 16-TB/TW ngày 07/7/2022 về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương lần thứ sáu, khóa XII. 

Về nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức: để đảm nhiệm vị trí, chức năng được giao, tổ chức có nhiệm vụ, quyền hạn như thế nào. Tổ chức được làm gì, không được làm gì, có thể làm gì. Các quyền về tài chính, nhân sự, tổ chức; kiểm tra, thanh tra, giám sát… để thực hiện mục tiêu, sứ mệnh và chức năng của tổ chức. Những nhiệm vụ, quyền hạn này phải dựa vào căn cứ pháp lý, căn cứ thực tiễn để xác định, nếu không rõ sẽ không bảo đảm tính hợp pháp, hợp lý, tính hiệu quả, khả thi trong thực thi nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức, như Thông báo Kết luận số 16-TB/TW ngày 07/7/2022 về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW đã chỉ rõ.

Về cơ cấu tổ chức: đây là cơ cấu bên trong và các mối quan hệ giữa các cá nhân, bộ phận cấu thành tổ chức. Thể hiện cơ chế điều hành, phối hợp trong hoạt động tổ chức. Để làm được những nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức, thì tổ chức cần có cơ cấu như thế nào, quy trình công việc được thiết kế ra sao để vận hành. 

Vì vậy, nhập hay tách cơ quan, đơn vị không phải là bài toán giảm hay tăng đầu mối, mà phải là bài toán tư duy thiết kế sơ đồ tổ chức, thiết kế cách thức vận hành bộ máy trong hệ thống và tầm nhìn giá trị, sứ mệnh của tổ chức mới. Việc giảm hay tăng đầu mối hướng tới sự hợp lý, sự vận hành hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu quản lý. Nói khác đi, thiết lập cơ cấu tổ chức phải trả lời cho được rõ câu hỏi, tổ chức đó, cơ cấu đó tạo nên giá trị gì cho toàn hệ thống, cho sự phát triển.

Về nhân sự trong tổ chức: phải xác định rõ cần bao nhiêu người để thực hiện có hiệu quả mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức. Nếu chỉ tính kết quả đạt được khi nhập các cơ quan lại với nhau thì thực chất tổng số biên chế vẫn không thay đổi nhiều, mà chỉ là giảm được một số lãnh đạo. Sáp nhập hay thiết lập mô hình mới mà không đi liền với làm rõ vị trí việc làm, bản mô tả công việc, khung năng lực của cán bộ, công chức thì khó có thể đạt được mục tiêu là tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. 

Các điều kiện bảo đảm cho tổ chức hoạt động: tổ chức cũng là cơ thể sống, muốn hoạt động được cần phải bảo đảm các điều kiện về thể chế, tài chính, cơ sở vật chất, môi trường… để tổ chức đó hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tổ chức bộ máy là phương tiện, là lực lượng vật chất mà nhà quản lý sử dụng để đạt được mục tiêu quản lý. V.I. Lênin đã khẳng định: “hãy cho chúng tôi một tổ chức những người cách mạng và chúng tôi sẽ đảo lộn cả nước Nga”(5). Phương tiện, lực lượng vật chất được tổ chức khoa học, hợp lý sẽ thúc đẩy quá trình thực hiện hiệu quả mục tiêu của nhà quản lý và ngược lại. 

Giải quyết bài toán sắp xếp tổ chức bộ máy phải đặt trong bối cảnh tổng thể, đồng bộ với quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật về công vụ, công chức, về Nhà nước pháp quyền. Thiết lập vận hành mô hình tổ chức mới cần đặt trong bối cảnh tổng thể của quá trình đổi mới quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả. Do đó, cần phải làm rõ cơ sở khoa học trong thiết kế tổ chức khu vực công, để các tổ chức công được đặt đúng chỗ trong cấu trúc tổng thể của xã hội và vận hành hiệu quả, tạo ra giá trị, kiến tạo sự phát triển bền vững.

Các quyết sách về sáp nhập, chia tách, hợp nhất, điều chỉnh tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị là công việc hệ trọng, cần phải được suy xét thấu đáo, dựa trên những luận cứ, luận chứng khoa học, thiết kế và vận hành bộ máy phải bằng tư duy khoa học, tư duy hệ thống, đảm bảo phù hợp với sự vận động và phát triển của đời sống xã hội./.

--------------------------

Ghi chú:

(1) https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/van-kien-tu-lieu-ve-dang/hoi-nghi-bch-trung-uong/khoa-xii/nghi-quyet-so-18-nqtw-ngay-25102017-hoi-nghi-lan-thu-sau-ban-chap-hanh-trung-uong-dang-khoa-xii-mot-so-van-de-ve-tiep-568, truy cập ngày 14/9/2021.

(2) https://tienphong.vn/hop-nhat-thanh-tra-voi-uy-ban-kiem-tra-nhu-o-to-voi-tau-hoa-di-chung-post1160081.tpo, truy cập ngày 20/6/2022.

(3) https://congly.vn/tam-dung-sap-nhap-cac-co-quan-chuyen-mon-cap-tinh-huyen-cho-nghi-dinh-moi-7603.html, truy cập ngày 20/6/2022.

(4) https://thanhnien.vn/thoi-su/bo-chinh-tri-yeu-cau-dung-thi-diem-truong-ban-dan-van-kiem-chu-tich-mat-tran-1248775.html, truy cập ngày 20/6/2022.

(5) V.I. Lênin, Toàn tập, tập 6, Nxb Tiến bộ, Mátxcova 1975, tr.162.

Tài liệu tham khảo:

1. Phạm Thị Huệ, Bàn về thí điểm hợp nhất cơ quan thanh tra nhà nước và cơ quan kiểm tra đảng, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 23 (423), 2021.

2. Yuval Noah Harari, 21 bài học cho thế kỷ 21, Nxb. Thế giới, H. 2020.

3. Viện Chiến lược và Khoa học thanh tra, Thanh tra Chính phủ, Báo cáo kết quả nghiên cứu, khảo sát “Thí điểm hợp nhất cơ quan thanh tra nhà nước và cơ quan kiểm tra Đảng”, 2019.

PGS.TS Nguyễn Bá Chiến - Hiệu trưởng Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

TS Trương Quốc Việt - Phó Trưởng khoa Khoa Hành chính học, Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

tcnn.vn