Trách nhiệm của Bộ Nội vụ trong công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn

PV: Thưa Thứ trưởng, với trách nhiệm là Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo của Bộ Nội vụ về công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, Thứ trưởng có thể cho biết, Bộ Nội vụ đã thực hiện những nhiệm vụ gì để chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp tới?

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo của Bộ Nội vụ về công tác bầu cử: Với trách nhiệm được cấp có thẩm quyền phân công, Bộ Nội vụ đã chủ động thực hiện một số công việc sau:

Một là, chuẩn bị xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Bộ Nội vụ đã chủ động đề xuất, xây dựng dự thảo trình Quốc hội Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương để phục vụ cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Theo đó, luật đã sửa đổi, bổ sung tiêu chuẩn của đại biểu HĐND (có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam); cách tính số lượng đại biểu HĐND (theo hướng giảm so với trước); số lượng Phó Chủ tịch HĐND, số lượng Phó trưởng Ban của HĐND cấp tỉnh áp dụng trong trường hợp cụ thể là Chủ tịch HĐND, Trưởng ban của HĐND là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách hay kiêm nhiệm; số lượng phó chủ tịch HĐND cấp huyện giảm 01 người; bổ sung Thường trực HĐND cấp xã gồm cả Trưởng ban của HĐND cấp xã; tăng 01 phó chủ tịch UBND cấp xã loại II; quy định trường hợp chính quyền địa phương ở quận, phường không là cấp chính quyền địa phương do Quốc hội quy định. 

Tham mưu trình cấp có thẩm quyền và tổ chức triển khai thực hiện việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021. Theo đó, đã làm giảm đáng kể số lượng đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã so với nhiệm kỳ trước. Tham mưu, phối hợp xây dựng các nghị quyết của Quốc hội, nghị định của Chính phủ hướng dẫn về chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng. Theo đó, đã giảm một số lượng nhất định đại biểu HĐND cấp quận, phường tại 03 thành phố thực hiện chính quyền đô thị.

Hai là, thực hiện sự phân công của Hội đồng bầu cử quốc gia về xây dựng văn bản hướng dẫn công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Bộ Nội vụ đã tham mưu, phối hợp và xây dựng dự thảo trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn về công tác bầu cử như: Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 14/01/2021của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Theo đó, tại Chỉ thị này, Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho các ngành và các địa phương thực hiện thành công cuộc đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; Báo cáo Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1187/NQ-UBTVQH14 về hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 và Nghị quyết liên tịch số 09/2021/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN hướng dẫn quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. 

Với trách nhiệm là cơ quan Thường trực của Chính phủ trong công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư số 01/2021/TT-BNV ngày 14/01/2021 về hướng dẫn nghiệp vụ công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026;  Kế hoạch tổng thể của Bộ Nội vụ về công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (kèm theo Quyết định số 114/QĐ-BNV ngày 08/02/2021 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ); Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo của Bộ Nội vụ về công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (Quyết định số 36/QĐ-BNV ngày 14/01/2021 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ); Quyết định thành lập Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (Quyết định số 37/QĐ-BNV ngày 14/01/2021 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ); Thông báo phân công thành viên Ban Chỉ đạo của Bộ Nội vụ về công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (Thông báo số 624/TB-BNV ngày 10/02/2021). Báo cáo Chính phủ về tình hình triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (tại Báo cáo số 909/BC-BNV ngày 07/3/2021 và báo cáo số 1298/BC-BNV ngày 30/3/2021). 

Phối hợp với Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia, Ban Công tác đại biểu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ban Tổ chức Trung ương, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan Trung ương liên quan tổ chức Hội nghị trực tuyến tập huấn nghiệp vụ công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; cử đại diện lãnh đạo Bộ tham gia đoàn giám sát, kiểm tra công tác bầu cử của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Hội đồng bầu cử quốc gia tại các tỉnh: Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh; hướng dẫn, trả lời các địa phương về một số vấn đề phát sinh trong công tác tổ chức bầu cử.

PV: Xin Thứ trưởng cho biết, những công việc tiếp theo của Bộ Nội vụ từ nay cho đến ngày bầu cử (23/5/2021)? 

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo của Bộ Nội vụ về công tác bầu cử: Từ nay đến ngày bầu cử, Bộ Nội vụ phải tập trung thực hiện tốt công tác tổng hợp số liệu bầu cử như: số tổ bầu cử, số khu vực bỏ phiếu; số người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp (sau hội nghị hiệp thương lần thứ ba); kiểm tra, nắm tình hình và hướng dẫn các địa phương trong công tác bầu cử; chuẩn bị hội nghị giao ban trực tuyến về công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; nắm bắt tình hình và đề nghị các địa phương báo cáo công tác chuẩn bị cho ngày bầu cử (23/5/2021)…

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ còn phải thực hiện tốt công tác phối hợp với Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia và các cơ quan Trung ương có liên quan để chuẩn bị cho việc tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ ba để lập danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp trong cả nước; việc UBND cấp xã lập danh sách cử tri tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND theo đúng quy định của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND năm 2015 và hướng dẫn của các cơ quan Trung ương; việc UBND cấp xã chỉ đạo các Tổ bầu cử niêm yết danh sách cử tri tại các khu vực bỏ phiếu; tiến hành xong việc xác minh và trả lời về các vụ việc mà cử tri nêu lên đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp; việc Ủy ban bầu cử cấp tỉnh công bố danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội ở địa phương mình; Ủy ban bầu cử cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã lập và công bố danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND ở cấp mình theo từng đơn vị bầu cử. Tổ bầu cử niêm yết danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội, người ứng cử đại biểu HĐND ở các khu vực bỏ phiếu.

Cử người tham gia nhận hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV tại Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia; đẩy mạnh công tác tuyên truyền cuộc bầu cử bằng nhiều hình thức đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và mọi tầng lớp nhân dân ở địa phương. 

Việc triển khai các biện pháp bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn cho cuộc bầu cử và ngày bầu cử; có phương án phòng ngừa, chủ động đối phó với các hành vi gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, chống phá cuộc bầu cử; giải quyết nhanh các vấn đề phát sinh ở những nơi có tình hình phức tạp để chuẩn bị tốt cho ngày bầu cử; kịp thời xem xét, xác minh và giải quyết tốt các khiếu nại, tố cáo của công dân, nhất là các khiếu nại, tố cáo liên quan đến người ứng cử đại biểu Quốc hội và người ứng cử đại biểu HĐND các cấp ở địa phương.

Nắm tình hình chuẩn bị các điều kiện vật chất - kỹ thuật cho cuộc bầu cử: lập danh sách cử tri, in ấn phiếu bầu cử, danh sách và tiểu sử người ứng cử sau khi danh sách chính thức những người ứng cử được công bố; in ấn thẻ cử tri; khắc dấu Tổ bầu cử; chuẩn bị hòm phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp.

PV: Sau ngày bầu cử (23/5/2021), Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục thực hiện những công việc gì liên quan đến công tác bầu cử, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo của Bộ Nội vụ về công tác bầu cử: Sau ngày 23/5/2021, Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục thực hiện công tác phối hợp với các cơ quan Trung ương có liên quan trong việc đôn đốc các địa phương báo cáo kết quả bầu cử và có trách nhiệm báo cáo Chính phủ kết quả tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; phối hợp với Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia chuẩn bị tổng kết công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 và chuẩn bị các nội dung hướng dẫn kỳ họp thứ nhất HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026,...

PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng./.

Trần Kiên