Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ. Ảnh: TTXVN |
Hạn chế của đội ngũ nhân lực quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo
Thứ nhất, đội ngũ công chức tại các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo còn thiếu tính ổn định, làm việc chưa chuyên nghiệp, kỹ năng thực thi công vụ cũng như khả năng vận dụng khoa học và công nghệ hiện đại vào công tác quản lý còn nhiều lúng túng.
Thứ hai, tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật, đạo đức công vụ và phong cách làm việc ở một bộ phận công chức ngành Giáo dục và Đào tạo còn hạn chế, chưa mạnh dạn đổi mới, tinh thần phục vụ nhân dân chưa được nâng cao.
Thứ ba, cơ cấu đội ngũ công chức quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo chưa cân đối, chưa đáp ứng được yêu cầu trước mắt cũng như lâu dài. Công tác quy hoạch chưa được quan tâm đúng mức đã dẫn đến tình trạng hẫng hụt các thế hệ công chức trong nhiều cơ quan quản lý giáo dục.
Thứ tư, tỷ lệ công chức ở một số cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo bố trí chưa phù hợp với đặc điểm, tính chất và yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ. Tiêu chuẩn chức danh chuyên môn, nghiệp vụ của các ngạch công chức tuy đã được sửa đổi, bổ sung nhưng chưa đồng bộ và chưa phù hợp với đặc điểm, yêu cầu cụ thể của từng cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo. Cơ chế quản lý, sử dụng và chế độ chính sách còn nhiều bất cập, chưa thực sự có sức hấp dẫn và tạo động lực khuyến khích đội ngũ công chức nói chung; công chức quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo nói riêng phấn đấu rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức, năng lực công tác.
Thứ năm, chưa có quy hoạch tổng thể về công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ công chức quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo. Nội dung đào tạo, bồi dưỡng còn nặng về hình thức, lấy bằng cấp làm tiêu chuẩn mà chưa chú trọng việc nâng cao năng lực thực thi, chưa gắn với chức trách, nhiệm vụ của từng loại công chức theo vị trí việc làm. Mặc dù công tác đào tạo, bồi dưỡng đã được quan tâm nhiều hơn, số lượng công chức qua các lớp đào tạo, bồi dưỡng đạt tỷ lệ khá lớn, bằng cấp, chứng chỉ tăng nhưng chất lượng, chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng làm việc sau đào tạo, bồi dưỡng chưa được nâng lên tương xứng. Phương thức đào tạo, bồi dưỡng chưa có sự đổi mới để phát huy tính tích cực của người học.
Thứ sáu, mặc dù Luật Cán bộ, công chức và các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định rõ nội dung, hình thức, trình tự, thủ tục cũng như cơ quan có thẩm quyền đánh giá cán bộ, công chức, nhưng việc nhận xét, đánh giá công chức quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo nói riêng vẫn còn có mặt hạn chế. Một số cơ quan đánh giá công chức chưa đúng thực chất, còn hình thức; tình trạng nể nang, né tránh trách nhiệm, ngại va chạm và dân chủ hình thức trong đánh giá công chức vẫn còn khá phổ biến; tinh thần tự phê bình và phê bình chưa cao. Không ít trường hợp đánh giá công chức còn chủ quan, mang cảm tính cá nhân, chưa phản ánh chính xác phẩm chất, năng lực của công chức.
Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng nhân lực quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo
Một là, để xây dựng đội ngũ nhân lực quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo phù hợp với yêu cầu quản lý nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, cần có khâu đột phá. Việc tuyển người vào các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo thời gian qua thực chất là tuyển vào các vị trí còn trống. Cần tiếp tục có sự thay đổi theo hướng sao cho cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo dễ dàng thay đổi vị trí công tác của công chức theo yêu cầu công việc dựa theo thành tích, công trạng và năng lực thực tế của bản thân công chức. Trong thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quán triệt, triển khai nguyên tắc tuyển dụng, phân công theo vị trí việc làm để phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của công chức quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo trước nhiệm vụ được giao.
Hai là, tiếp tục rà soát để sửa đổi, bổ sung, xây dựng và ban hành các quy định về tiêu chuẩn đội ngũ công chức tại các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục để làm cơ sở cho công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành các thông tư quy định tiêu chuẩn chức danh người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo các cấp ở địa phương cùng với chương trình bồi dưỡng tương ứng. Cụ thể: Thông tư số 13/2019/TT-BGDĐT ngày 30/8/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định tiêu chuẩn chức danh giám đốc, phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Thông tư số 10/2019/TT-BGDĐT ngày 09/8/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định tiêu chuẩn chức danh trưởng phòng, phó trưởng phòng Phòng Giáo dục và Đào tạo thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương; Quyết định số 4860/QĐ-BGDĐT ngày 19/12/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Chương trình bồi dưỡng giám đốc, phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo; Quyết định số 4856/QĐ-BGDĐT ngày 17/12/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Chương trình bồi dưỡng trưởng phòng, phó trưởng phòng Phòng Giáo dục và Đào tạo.
Căn cứ các chương trình bồi dưỡng, các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng được giao nhiệm vụ tổ chức bồi dưỡng cho các đối tượng liên quan. Việc đánh giá kết quả khóa học và việc học viên được cấp chứng chỉ bồi dưỡng là một trong những điều kiện bắt buộc để bổ nhiệm vào các vị trí quản lý trong các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo.
Ba là, đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng công chức ở các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi nhanh chóng cơ cấu và thị trường lao động. Các hệ thống tự động hóa sẽ thay thế dần lao động thủ công trong toàn bộ nền kinh tế, máy móc và trí tuệ nhân tạo thay thế sức người, nhu cầu sử dụng nhân lực trình độ cao tăng lên trong khi nhu cầu sử dụng lao động kỹ năng thấp ngày càng giảm. Điều này tác động mạnh mẽ đến phương thức đào tạo, bồi dưỡng công chức ngành Giáo dục và Đào tạo. Trước tình hình đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quán triệt nghiêm túc phương thức đào tạo, bồi dưỡng bằng trực tuyến, tăng cường sự trao đổi, thảo luận qua mạng internet, phát huy tinh thần tự học của người học.
Bốn là, nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ để từng bước xây dựng cơ chế, chính sách ưu đãi đặc thù cho đội ngũ công chức ngành Giáo dục và Đào tạo - ngành mà sản phẩm là con người - nguồn nhân lực cho phát triển bền vững đất nước. Bởi vì, cơ chế, chính sách hiện nay chưa tạo động lực cho công chức chuyên tâm làm việc và cống hiến. Từ cơ chế trả lương, môi trường, điều kiện làm việc đến cơ hội phát triển và thăng tiến là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến công tác phát triển nguồn nhân lực. Theo Đề án cải cách tiền lương đang trình Chính phủ, khi thực hiện trả lương theo vị trí việc làm thì lương của công chức, viên chức sẽ được cải thiện đáng kể so với bảng lương cũ. Đây là một trong những đột phá quan trọng, tác động đến chất lượng đội ngũ công chức nói chung và công chức ngành Giáo dục và Đào tạo nói riêng trong thời gian tới.
Năm là, xây dựng bộ tiêu chuẩn chức danh đối với từng ngạch công chức lãnh đạo, quản lý ở từng cấp quản lý giáo dục và đào tạo qua việc cụ thể hóa bộ tiêu chí đánh giá công chức theo hướng xác định cụ thể công việc; bảo đảm lấy chất lượng, hiệu quả hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao làm thước đo chủ yếu để đánh giá phẩm chất, năng lực của công chức. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu và thực hiện công khai, minh bạch kết quả đánh giá công chức để phát huy vai trò giám sát của các tập thể và cá nhân, của công luận. Bộ Giáo dục và Đào tạo luôn xác định nhân lực quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo có vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước./.
Trí Đức
Bình luận
Tin tức cùng chuyên mục