Quốc hội Khóa XIV và những ước vọng của cử tri

QH là thiết chế trung tâm bởi vì tất cả các cơ quan nhà nước khác kể cả hành pháp và tư pháp đều hình thành trên cơ sở của QH. Người dân chỉ bầu ra QH. Đến lượt mình, QH mới bầu và phê chuẩn tất cả các chức danh lãnh đạo cao cấp khác của Nhà nước.

QH là thiết chế trung tâm còn bởi vì QH kết nối Nhà nước với nhân dân. Nhìn từ góc độ của người dân thì QH là một phần của Nhà nước. Nhưng nhìn từ góc độ của các cơ quan nhà nước thì QH lại là một phần của nhân dân. Tính chất đặc biệt này cũng thể hiện rất rõ trong các chức năng của QH. Khi thực hiện chức năng lập pháp (bao gồm cả chức năng quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, vì về bản chất chức năng này nằm trong chức năng lập pháp) và giám sát, thì QH vận hành như một cơ quan Nhà nước. Nhưng khi thực hiện chức năng đại diện, thì QH vận hành như một bộ phận của nhân dân. Sự kết hợp chặt chẽ cả ba chức năng này giúp cho QH định hướng cả nền quản trị quốc gia vào việc thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển theo hướng thật sự phụng sự cho lợi ích của nhân dân.

Cụ Lê Thị Diệu Muội, 94 tuổi, 75 năm tuổi Đảng, lão thành cách mạng đi bỏ phiếu tại điểm bầu cử số 4 phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, TP Hà Nội

QH là thiết chế trung tâm còn bởi vì QH là diễn đàn số một của dân tộc. Đây là nơi thông qua hoạt động báo cáo, thảo luận và chất vấn, mọi vấn đề quan trọng nhất của đất nước đều được nhận biết, mọi phản ứng chính sách đều được hình thành. Với chức năng diễn đàn, QH còn làm cho chính sách, pháp luật trở nên minh bạch. Lợi ích nhóm ẩn sau các con chữ nhờ đó sẽ được giảm thiểu hoặc được loại trừ.

Ngày 22/5 - ngày bầu cử ĐBQH Khóa XIV, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 và thực chất cũng là ngày ủy quyền. Bằng lá phiếu của mình, cử tri ủy quyền cho tối đa là 500 vị trong số ứng cử viên tham gia vận động bầu cử lần này. 500 người này sẽ trở thành đại biểu QH. Như vậy, đại biểu QH chính là các ứng cử viên được cử tri ủy quyền.

Ủy quyền là một sự chọn mặt gửi vàng. Những ước vọng, những mong mỏi của cử tri trong ngày bầu cử được gửi gắm lại cho các vị đại biểu được bầu, cho QH Khóa XIV.

Những ước vọng, những mong mỏi của cử tri cũng là linh hồn của cuộc bầu cử ngày hôm nay. Và được bầu, nghĩa là QH Khóa XIV sẽ phải phấn đấu để hiện thực hóa chúng trong cuộc sống.

Trước hết, cử tri mong muốn có công ăn việc làm, có cuộc sống ngày càng no đủ. Muốn có được điều này thì quyền mưu cầu hạnh phúc phải được bảo đảm. Công chuyện làm ăn phải được dễ dàng. Chi phí thủ tục, chi phí tuân thủ phải được cắt giảm. Các dịch vụ công phải hiệu năng và tiện lợi hơn. Hoạt động lập pháp của QH vì vậy phải nhắm vào các mục tiêu trên. Chính vì vậy, thẩm định sự cần thiết phải là quan tâm số một của QH khi quyết định cho ra đời thêm một đạo luật. Ngoài ra, cùng với Chính phủ, QH cần thúc đẩy cải cách hành chính nhanh hơn nữa, nhiều hơn nữa. Nuôi một bộ cồng kềnh, kém hiệu năng là rất bất hợp lý và đang làm cạn kiệt sức lực của người dân.

Hai là, người dân quan tâm đến môi trường sống. Ô nhiễm, biến đổi khí hậu đang là những thách thức khôn cùng. Hàng triệu người đang phải vật lộn với cả thiên tai lẫn nhân tai để sinh tồn trên đất nước chúng ta. Quan tâm của họ phải là quan tâm của QH. Bảo vệ môi trường vì vậy phải là vấn đề trọng tâm của chương trình nghị sự. Cử tri mong các vị đại biểu xuất hiện kịp thời ở những điểm nóng của thảm họa. Người dân sẽ biết kêu ai nếu những người đại diện cho mình lại không thấy đến?

Ba là, người dân quan tâm đến vấn đề hội nhập. Tận dụng nhiều nhất cơ hội và giảm thiểu các sang chấn của thách thức là sự anh minh cần có để hội nhập thành công. Sự anh minh này phải được thể hiện trong cách hành xử của cả xã hội ta, trước hết là của các cơ quan nhà nước. Với QH, điều quan trọng là phải giải phóng cho được mọi năng lực cạnh tranh của người Việt. Đừng bắt người Việt phải cạnh tranh với người Thái, người Hoa… khi chân tay đều bị bó chặt bởi muôn vàn ràng buộc về cơ chế. Nói đến năng lực cạnh tranh để hội nhập, thì trước hết đó phải là năng lực cạnh tranh của nền quản trị quốc gia, trong đó có năng lực cạnh tranh của chính QH. Đổi mới hơn nữa tổ chức và hoạt động để đạt được các chuẩn mực của quốc tế phải là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của QH Khóa XIV.

Bốn là, người dân quan tâm đến bình đẳng và công bằng xã hội. Đất nước ta đang giàu lên chưa thật nhanh, nhưng sự chênh lệch giàu nghèo thì lại đang tăng nhanh hơn gấp bội. Sự chênh lệch này không chỉ gây tổn hại cho các giá trị chúng ta theo đuổi, mà còn không sớm thì muộn sẽ gây ra căng thẳng và bất ổn xã hội. QH sẽ phải có những giải pháp lập pháp tài giỏi và hiệu năng hơn nữa để tái phân phối lại lượng của cải đang được làm ra ngày một nhiều hơn nhằm bảo đảm công bằng xã hội. Ngoài ra, các giải pháp này còn vừa phải không được triệt tiêu động lực vươn lên làm giàu của cá nhân, nhưng đồng thời cũng phải bảo đảm được sự dự phần của mọi người dân đất Việt.

Tóm lại, ước vọng gửi gắm cho QH Khóa XIV là rất nhiều và rất nóng bỏng. Chúng ta chúc cho cuộc bầu cử thành công, và QH sớm bắt tay vào thực hiện những ước vọng nói trên của cử tri.

TS. Nguyễn Sĩ Dũng

Theo: daibieunhandan.vn